5 maddelik teşvik, 5 maddelik yaptırım!

Raporda, Türkiye ile ticaret bağlarını derinleştirmek için müzakerelere başlanması gerektiği, AB çıkarlarına karşı bir durumda uygulanacak yaptırımın da hazırda tutulması gerektiği tavsiye edildi. Rapora göre, Türkiye için 5 maddelik teşvik ve 5 maddelik yaptırım listesi bulunuyor.

AB üye devletlerinin iç iletişiminde paylaştığı ve Reuters tarafından erişilen 20 Mart tarihli raporda "AB'nin aday ülke Türkiye ile ticaret bağlarını derinleştirmek için müzakerelere başlaması gerektiği, aynı zamanda Ankara'nın AB çıkarlarına karşı hareket ettiği durumda uygulanacak bir dizi ekonomik yaptırımı hazırda tutması gerektiği" tavsiye edildi.

AB liderler zirvesi için hazırlanan raporda, hazırlanacak yaptırımların sadece kaldıraç olarak kullanılması gerektiği belirtilirken, yaptırımların bireylere cezalandırıcı tedbirler ile turizm ve enerji gibi önemli sektörleri içermesi gerektiği de ifade edildi.

Raporda Türkiye'nin 2020 yılında tüm AB Dış Politika kararlarını görmezden geldiği, göçmenlik konusunda daha fazla sorumluluk alması gerektiği ancak önemli bir ticaret ortağı olmaya devam ettiği ve Gümrük Birliği'nde kapsamın genişletilmesi gerektiği de paylaşıldı.

5 MADDE TEŞVİK

Raporda Türk hükümetine karşı karşıya kalınacak siyasi ve ekonomik sonuçların çok açık bir şekilde gösterilmesi gerektiğini ifade eden AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, 5 maddelik kademeli bir teşvik paketi öneriyor.

İlk iki maddede Mülteci Mütabakatı işbirliği ve bu bağlamda tarafların yerine getirmesi gereken yükümlülükler bulunuyor.

Üçüncü madde ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesiyle ilgili. Borrell bu bölümde yapılacak işbirliklerinin her iki tarafın da menfaatine olacağını vurguluyor ve AB üye ülkelerinin Türkiye ile Gümrük Birliği'nin modernizasyonu ve kapsamının genişletilmesi için Komisyona yetki verebileceğine işaret ediyor. Raporda bu adımın Türkiye'deki ekonomik reformlar için de rehber olabileceği belirtiliyor.

Dördüncü maddede askıya alınan üst düzey siyasi diyalogun ekonomi, enerji, ulaşım, siyasi gelişmeler, güvenlik ve dış politika gibi alanlarda yeniden başlatılması öneriliyor. Siyasi diyalogun iklim, iç güvenlik, dinler ve kültürler arası ilişkilerde de genişletilebileceği belirtiliyor.

Beşinci ve son öneri ise toplumlar arası temasların artırılmasıyla ilgili. Burada Komisyonun Türkiye'nin Eramsus+ veya Ufuk Avrupa gibi programlara katılımını kolaylaştırmaya devam etmek istediği aktarılıyor.

5 MADDE YAPTIRIM

Türkiye'nin özellikle Doğu Akdeniz'de tek taraflı ve uluslararası hukuku ihlal eden eylemlere girişmesi halinde ise "kısıtlayıcı tedbirler" uygulanması öneriliyor. Borrell'in hazırladığı raporda "akıllı, ölçeklendirilebilir ve geri çevrilebilir" olması beklenen yaptırım niteliğindeki tedbirler de teşvik gibi 5 maddede sıralanmış.

İlk iki maddede sondaj faaliyeti nedeniyle yaptırım uygulanan kişiler listesine yeni isimlerin dahil edilmesi ve yaptırımların tüzel kişilere genişletilmesi var.

Üçüncü maddede Avrupa Yatırım Bankası ve diğer mali kurumların desteklerinin kısıtlanabileceği belirtiliyor.

Dördüncü madde Türkiye için önem taşıyan turizm sektörüne yönelik. Turizm tedarik hizmetlerine getirilecek yasaklar veya seyahat kısıtlamalarıyla yaptırım uygulanabileceği belirtiliyor.

Beşinci maddede ise enerji ve ilgili sektörlere ilave tedbirler getirilmesi, belirli ürün ve teknolojilere ihracat ve ithalat yasaklarının uygulanması öneriliyor.