Kentsel dönüşüm sorunu TBMM'de

MKON Yönetim Kurulu Üyesi ve ELMÜTDER Yönetim Kurulu Başkanı Av. Osman Avcıl konu ile alakalı açıklamasında; ‘'Çatısı altında olduğumuz İMKON (İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu) ile beraber Ak parti İzmir Milletvekilimiz ve aynı zamanda Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyon Üyesi Sayın Necip Nasır beye sektörün kentsel dönüşümdeki sorunları, sektör sorunların çözümü ve önerileri hakkında görüşlerimizi dile getirdik” dedi.

Avcıl; “Ülkemizde yapı stokunun Dönüşümü bütün aktörlerin (Merkezi yönetim, Yerel yönetim ve Özel sektörün dinamikleri) birlikte hareketi ile ancak kısa zamanda sağlanabilir, Bütün paydaşları güçlendirecek düzenlemeler yapılmalıdır” ifadelerini kullandı.

TBMM ‘YE SUNULDU

Türkiye Büyük Millet Meclisi depreme karşı alınabilecek önlemlerin ve depremlerin zararlarının en aza indirilmesi için alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu sunumunda önerilerden bazıları ise şöyle:

1) Öncelikle kentlerimizde; Güncel deprem mastır planı, kent jeolojisi çalışmaları, mikro bölgeleme çalışmaları, yer bilgi sistemi, tsunami tehlikesi çalışması, deprem hasar analizleri, afet risk gösterge sistemi çalışması (megaist), erken uyarı ve acil müdahale sistemi, heyelan tehlikesi çalışması, geçici toplanma ve barınma alanı ihtiyaç analizi ve kentsel dönüşüm stratejik planı çalışmalarının en kısa zamanda yapılması için gerekli denetleyici ve düzenleyici önlemler alınmalıdır.

2) 6306 sayılı yasa ile 593 sayılı belediyeler yasasının 73'ncü maddesi birleştirilip yeni bir Kentsel Dönüşüm Yasası yapılmalıdır.

3) İllerin bölgesi ile bütüncül master planlarının yapılması için kanuni düzenlemeler yapılmalı ve bu çalışmalar ile ilgili 2-3 yıl gibi süreler bırakılmalı, süre sonunda alt–üst ölçekli planları ile uyumlu master planı çalışması yapmayan iller için plan yapma yetkisi Bakanlığa geçmelidir.

4) Kentlerimiz Yapılaştığı dönemde yürürlükte olan imar planına ve imar mevzuatına uygun bir şekilde ruhsat alarak yapılaşmış, genelde çok katlı yapı stokuna sahiptir.

Dönüşüm öncelikle, nüfus yoğunluğunun olduğu kent merkezlerinde yapılmalıdır.

Kent merkezinde bulunan yapıların büyük bölümü, son deprem yönetmeliğine uygun olmayan, zemin yapısı, fay hatları göz önünde bulundurulmadan inşa edilmiş, tasarım hataları olan, uygulama ve malzeme standartları açısından deprem riskine karşı dayanıksız yapılardan oluşmaktadır.

Güncel imar mevzuatı nedeniyle, 1985 yılında çıkan 3194 Sayılı İmar Kanunda bugüne kadar yapılan değişiklikler nedeniyle bu binaların yıkılması halinde, inşaat alanlarının azalmasından dolayı (Emsal)dönüşüm gerçekleşmemektedir.

Afet risklerine hazırlık kapsamında kentsel dönüşümü gerçekleştirmek amacıyla 6306 sayılı Kanuna göre Riskli Yapı olarak tespit edilmiş olan, 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili Yönetmeliklere uygun olarak ruhsat ve/veya yapı kullanma izin belgesi almış olan yapıların dönüştürülmesi öncelikli olarak sağlanmalıdır.

İlgili belediyelerin Dönüşüm yapılacak yapılar için yürürlükteki imar planı kullanım kararlarına uyulması kaydıyla, uygulamaya esas ve özel hükümler çerçevesinde mevcut yapının inşaat alanını koruyan, uygulama planları yapabileceği kanuni düzenlemeler getirilmelidir.

5) Ada bazında düzenlemeler teşvik edilmeli, ada bazlı dönüşümde 2/3 muvafakat ile dönüşüm sağlanmalıdır.

6) Yerel yönetimler tarafından Kentsel dönüşüm alanı ilan edilen alanlarda ada bazında özel sektöründe rol alması sağlanmalıdır.

7) Dönüşümün teşvik edilmesi için yeni bir finansman modeli oluşturulmalı, hak sahiplerine cazip kredi temin edilmesi ile Bakanlığa kaynak sağlanmasında yeni finansal enstrümanlar oluşturulmalıdır.

8) Dönüşümde hiçbir şekilde geri ödeyemeyecek hak sahiplerine ömür boyu kullanım hakkı(intifa hakkı) sağlanmalıdır.

9) Dönüşüm yapılacak binalarda muafiyetler genişletilmeli, Kaba İnşaat Malzemelerinde (Demir, Çimento, Beton, Tuğla ve nakliye) ve İzolasyon malzemelerinde KDV %8'e düşürülmelidir.

10) Kent çöküntü bölgelerinde bulunan Kamuya ait alanlar TOKİ tarafından rezerv alan olarak kullanılmalı ve TOKİ Sosyal projeler ile birlikte çöküntü alanlarında dönüşümde rol almalıdır.

11) Son yapılan düzenlemelerle Mali, Teknik ve Mesleki yeterlilik ile ilgili Müteahhitler sınıflandırılmış, kentsel dönüşüm Yapım işini üstlenen yapı müteahhitlerine yapı ruhsatı alınmadan önce yapı yaklaşık maliyet bedelinin % 10'u kadar teminatın alınması zorunluluğu getirilmiştir.

Dönüşümde en önemli aktör olan Müteahhitlik sektörünün disiplinize edilmesi, sektörün temsilcilerinin sicillerinin tutulması ve üyelerinin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplinini, ahlâk ve tesanüdünü korumak amacıyla;

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yasası çerçevesinde Müteahhitler Odasının kurulması ile ilgili yasal düzenleme yapılmalıdır.

12) İlgili idarelerce Kırsal alanda bulunan yapıların dönüşümü için finansal desteğin yanı sıra bölgenin dokusuna uygun proje tipleri geliştirilerek ücret siz olarak vatandaşa verilmeli ve Kırsalda da dönüşüm seferberliği başlatılmalıdır.

13) DASK katılımcılığının artırılması, DASK dışı afet sigortacılığının teşviki sağlanmalıdır.

14) Yapı denetim ile ilgili eksiklikler giderilerek İnce işlerdeki kontrollerin sıkı olarak denetlenmesi sağlanmalıdır. Yapı Sigorta sistemi ve Mesleki Sigorta sistemi getirilmelidir.

15) Yerel Yönetimler tarafından yapılarda, 3 veya 5 yılda bir taşıyıcı sistem periyodik kontrolleri yapılmalıdır.

16) Disiplinler arası uyum sağlanmalı, özellikle İnşaat Mühendisliğinde; Üniversitelerde Avrupa'da ki pek çok ülkenin uyguladığı 3+2 veya 4+2 Mühendislik Eğitim Sistemlerinden birine geçilmelidir.

17) Yapı malzemeleri kaynağında denetlenmelidir.

Afet riskinin bertaraf edilerek, sağlıklı ve güvenli kentler oluşturulmasının yanı sıra, yatay mimariyi destekleyici politikalar geliştirilmeli bu çerçevede mahalle kültürünün devamlılığının sağlanmasına önem verilmelidir.

ÖNERİMİZ İNŞALLAH YERİNİ BULUR

Başkan Avcıl, ‘'Ak Parti İzmir Milletvekilimiz Sayın Necip Nasır beyin desteği ile TBMM'ye sunulan öneri inşallah yerini bulur gerek dernek, gerek konfederasyonumuz ile verdiğimiz mücadele haklı sonuçlanır'' ifadelerinde bulundu.