Tümör ablasyon yöntemi

Elazığ Medical Park Hastanesi Radyoloji Bölümü Girişimsel Radyoloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Artaş, son yıllarda girişimsel onkoloji ve girişimsel radyolojinin önemli bir çalışma alanını oluşturduğunu belirtti. Onkolojik hastalıkların artmasıyla beraber tümör ablasyonları adı verilen tümörün çeşitli yöntemlerle yok edilmesine dayalı tedavi işlemlerinin de arttığını ifade eden Artaş, “Tümör ablasyonu vücutta istenmeyen bir dokunun yok edilmesidir. Değişik yöntemlerle yapılmaktadır. Isıtarak ya da dondurarak termal ablasyon, ya da elektriksel uyarılarla irreversible electroporation ya da tümör içerisine alkol ve asetik asit gibi maddeler verilerek yapılan kimyasal ablasyon gibi yöntemlerle yapılmaktadır. Karaciğerin primer kötü huylu tümörlerinde ya da diğer organ kanserlerinin karaciğere olan metastazlarında uygulanmaktadır. Bu tümörlerin boyut ve sayıları tedavinin uygulanabilirliği ve başarı oranları için oldukça önemlidir. Sayı olarak 3-5 adetle sınırlı olup 5'in üstündeki sayılarda uygulanabilirlik oranları azalmaktadır. Yine 3 santim ve altındaki bu lezyonlarda tümör ablasyonları oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. Ayrıca periferik akciğer tümörleri ve akciğere diğer organ kanserlerinin metastazlarında, böbrek tümörlerinde, kemik tümörlerinde, uterus myomlarında, prostat ve meme tümörlerinde de ablasyon tedavileri yapılmaktadır” dedi.

“HER İKİ YÖNTEMDE TEMEL MANTIK ISI ETKİSİ İLE YAKMA İŞLEMİDİR”
Ablasyon yöntemleri hakkında bilgiler aktaran Doç. Dr. Artaş, “Termal ablasyon, Radyofrekans ablasyon, mikrodalga ablasyon, kryoablasyon (dondurma) gibi yöntemlerle yapılmaktadır. Radyofrekans ablasyon ve mikrodalga ablasyon işleminde özel iğneler ile görüntüleme eşliğinde (Ultrasonografi ve ya BT eşliğinde) tümörün içine girilerek tümör boyutuna göre belirlenen yakma işlemi yapılmaktadır. Bu işlemde nüksü önlemek için tümör etrafındaki bir miktar normal dokuda yakılmaktadır. Her iki yöntemde temel mantık ısı etkisi ile yakma işlemidir. Radyofrekans işleminde iyonları birbirine çarptırarak sürtünme sonucu ısı oluşturulmakta ike mikrodalga işleminde su moleküllerinin hareket ettirilmesi ile ısı oluşturulmaktadır. İşlem süresi tümör boyutuna bağlı olarak değişmektedir. Yakma işlemi ortalama 3 dakika ile 10 dakika arasında değişmektedir. Diğer bir termal ablasyon yöntemi ise kriyoablasyon dediğimiz dondurma yöntemidir. Özelikle böbrek tümörlerinde daha çok uygulanmaktadır. Özel iğne ile tümör dokusuna girilerek belirli bir seviyeye kadar ısı düşürülerek bir buz topu oluşturulup aniden ısıtılması sonucu hücrede şişme sağlanmaktadır. Böylece tümör dokusundaki hücreler ölmekte ve vücut savunma hücreleri tarafından vücuttan atılmaktadır” diye konuştu.

“NANOKNİFE TÜMÖRÜ ORTADAN KALDIRILMA İŞLEMİDİR”
İrreversible electroporation yönteminin halk arasında nanoknife olarak bilindiğini belirten Artaş, şunları kaydetti:
“Özellikle ameliyat edilemeyen pankreas tümörlerinde tümör yükünü ortadan kaldırmak veya çok şiddetli olan bel ağrılarını azaltmak için uygulanan yöntemlerden biridir. Yine karaciğerde damar komşuluğundaki tümörlerde de uygulanmaktadır. İşlem birden fazla iğnenin tümör etrafına yerleştirilmesi ile yapılmaktadır. Bu iğnelere kısa süreli elektrik akımı verilerek tümör hücrelerinin zarlarında delikler oluşturulmakta ve tümör hücrelerinin ölümüne sebep olarak tümörün ortadan kaldırılması işlemidir. Böylece ameliyat edilemeyen pankreas tümörlü olgularda hastaların ağrılarını azaltılmakta ve tümör yükünü azaltılmaktadır.”

“KİMYASAL ABLASYON UCUZ VE KOLAY UYGULANAN BİR İŞLEM”
Kimyasal ablasyonun son 20 yıldır kullanılmakta olduğunu kaydeden Artaş, “Tümör içerisine iğne ile asetik asit ya da alkol uygulanarak yapılmaktadır. Özellikle karaciğerin primer tümörlerine uygulanan bir işlemdir. Ucuz ve kolay uygulanan bir işlem olmakla beraber tekralayan seanslar gerektirmesi önemli bir dezavantajıdır. Son yıllarda HIFU olarak adlandırılan yeni bir termal ablasyon yöntemi de uygulanmaktadır. Tümör dokusuna odaklanmış ses dalgaları göndererek tümör dokusunda kavitasyon ve ısı artışı sağlanarak yakma işlemi yapılmaktadır. Bu işlem prostat da ve bazı kemik tümöründe uygulanmaktadır. HIFU cihazları pahalı sistemler olmakla beraber hasta için oldukça konforludur. Girişimsel onkolojik tümör ablasyon işlemleri genelde sedasyon altında genel anestezi gerektirmeden yapılması, vücut cildinde kesi olmadan iğne ile girilerek yapılması, hastanede kalış sürelerinin oldukça kısa oluşu, yüksek hasta konforu ve cerrahiye yakın sonuçlar vermesi nedeni ile oldukça avantajlı girişimsel işlemlerdir” ifadelerini kullandı.