Aydemir TBMM'de Erzurum Mahalle Kültürünü anlattı

AK Parti Erzurum Milletvekili İbrahim Aydemir, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı Bütçe görüşmeleri Plan ve Bütçe Komisyonu etabında Erzurum ile ilgili taleplerini paylaştı. Erzurum’da mahalle kültürünün yaşatılması noktasında isim ve konum iadesi talep eden Milletvekili Aydemir, kentsel dönüşümde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tavsiyesinin yerine getirilmesini, dikey yapılaşma yerine yatay yapılaşmaya gidilmesini isteyerek, dikey yapılaşma ve mahallelerin kaldırılmasının komşuluk kültürünü yok ettiğini savundu. Milletvekili Aydemir, ‘Mahalleler hepimizin gönül durakları, kimliğimizi tarif eden mekânlar. Her mahallenin ayrı bir öyküsü ve şehir tarihi içinde ayrı bir sayfası vardır. Hele ki Erzurum’da’ dedi.

AYDEMİR’DEN ERZURUM BEKLENTİLERİ VE CUMHURBAŞKANIMIZIN ŞEHİRCİLİK UFKU

Kentsel dönüşüm babında Erzurum’la ilgili beklentilerini sıralayan Milletvekili Aydemir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çizdiği şehircilik ufkunu anlattı. Aydemir, ‘Burada kentsel dönüşüm mihverinde yine Erzurum özelinde Bakanlığımızdan bazı beklentilerimizi ifade etmek durumundayım. Sayın Cumhurbaşkanımızın şu tespitlerini aktarmama izin verin lütfen. Türkiye’nin her alanda ak yenilenme ve doğuş sürecine önderlik eden Sayın Cumhurbaşkanımız diyor ki: “Bizler, her alanda olduğu gibi, şehircilik konusunda da tarihimizden ibret alarak, hataların tekerrürünü önlemek mecburiyetindeyiz. Geçtiğimiz on dört yılda bu konuda çok önemli adımlar attık.” Ve diyor ki: “Bizim medeniyetimizde şehir, daha doğrusu binalar, sokaklar, mahalleler, insanın yaratıcısına yönelişinin simgeleridir, öyle olmak zorundadır. İbn-i Haldun’a göre, şehirlerin bir ruhu vardır ve insanlar zamanla yaşadıkları şehrin ruhuyla özdeş hâle gelir.” Ekliyor ve diyor ki: “Düzenli ama karakteri olmayan şehirleşme, bizim idealimiz, modelimiz asla olamaz.” Ve yine diyor ki: “Ben dikey mimariden yana değilim, ben yatay mimariden yanayım. İnsan topraktan uzak değil toprağa yakın olarak yaşamalıdır. Böyle düşünüyorum. Bugünün Türkiye’si böyle bir çirkinliği, böyle bir nobranlığı asla hak etmiyor.” Sayın Cumhurbaşkanımız bu kayıtları düşüyor. Bu tespitlerde temel ölçü şehirlerin insan öncelikli olmasıdır, insanın şerefine yaraşan ve yakışan şehirler. ‘ vurgusunda bulundu.

AYDEMİR MAHALLE KÜLTÜRÜNÜ TARİF ETTİ

Kentsel dönüşüm gerçekleştirilirken tarihi mahallelerin kendilerini tarif eden yapı ve kültürleriyle ayakta tutulmasının önemine değinen Milletvekili Aydemir, komşuluk ve mahalle kültürünü tarif ederek, ‘Ancak, büyük ilgi ve alaka merkezi olmasına rağmen kentsel dönüşüm odağında bazı yapılanmaların özellikle mahalle kültürünü ve dolayısıyla komşuluk kültürümüzü tehdit ettiğini esefle görüyoruz. Mahalleler hepimizin gönül durakları, kimliğimizi tarif eden mekânlar. Her mahallenin ayrı bir öyküsü ve şehir tarihi içinde ayrı bir sayfası vardır. Mahalle adları orada yetişmiş insanları tarif eder. Şehirlerin tarihî bütün içinde her mahallenin ayrı ve özgü bir manası vardır, onlar birer tarihî kayıttır. Şehirlerin tarihî, durum, adresi olduğu olayları ve yetiştirdiği şahsiyetleri ifade eder. Mahalle isimleri şehrin kültür tapuları, ekonomik vizyon adresleridir; Erzurum’da çoğu mahalle bir manevi duraktır, burada yetişmiş kanaat önderleriyle, tarihi şahsiyetleriyle kendini ifade eder. Gelecek nesiller için her mahalle adı bir şehir köprüsüdür. Bu köprülerin kaldırılmasıyla, daraltılıp azaltılmasıyla o şehirli kendini tarif edemez duruma düşer; bu durum, hatıralara yansıyan komşuluk ilişkilerini deforme eder, mahalle adlarının değiştirilmesi bir kültür erozyonuna da yol açar ve özellikle tarihî şehirlerde mahalle adları, birer moral değerdir. Bunun altını özellikle çiziyorum ‘ dedi.

AYDEMİR: ‘TARİHİ MAHALLELER YENİDEN İHYA EDİLMELİDİR’

Büyükşehir çapındaki kentsel dönüşümlerde mahalle sayılarının düşürüldüğü, isimlerinin kaldırıldığına dikkat çeken, Mahalle isimlerinin şehir kimyasını ifade ettiğini kaydeden Milletvekili Aydemir, ‘Çünkü içimizde hakikaten müthiş bir acı var Erzurum bağlamında, bizatihi yaşadığımız bir hadise. Sayın Büyükşehir eski Belediye Başkanımızda burada, o da biliyor, konuya mutedil. Biz diyoruz ki, mahalleler, mahalle isimleri, şehirlerin kimyalarını da vurgular. Ne ki, özellikle, Sayın Cumhurbaşkanımızın da asla tasvip etmediği dikey yapılaşma furyasıyla birlikte mahalle kavramı da kaybolmakta, komşuluk sadece bir kültür olgusu olarak hatıralara kalmaktadır. ‘ kaydını düştü.

AYDEMİR KOMŞULUK DEĞERİNİN HAYATİ ÖNEMİNİ ANLATTI

‘Büyükşehir Yasası’nda yer almamasına rağmen bu statüyü kazanmış Anadolu şehirlerinde, mahalleler azaltılmış, dolayısıyla az önce tarif ettiğim mahalle bağlamındaki kültürümüz, isimlerimiz, değerlerimiz sadece ve sadece arşivlerde kalmıştır.’ kaydını düşen Milletvekili Aydemir, ‘Bu durum, bizi biz yapan değerlerin başında gelen komşuluk kavramını ve nimetini de yok etmektedir. Aynı sitelerde, gökdelenlerde oturanlar artık birbirlerini tanımamakta ve aynı mekânda ciddi bir yabancılaşma süreci yaşanmaktadır, oysa komşumuz kardeşten de ileridir. Bizim yalnızca mekânsal ilişkilerimiz değil aynı zamanda ruh ahengimizin de ortakları, dahası mimarlarıdır. Komşuda pişenin komşuya düştüğü günler özlem hâline gelmemelidir. Sizden beklentimiz, kentsel dönüşüm çalışmaları ve büyük şehirleşme etabında kaldırılan mahallelerimizin yeniden isimlerine ve şehirlerdeki hayati konumlarına kavuşturulmasıdır. ‘ dedi.

AYDEMİR: ‘ERZURUM’UN MAHALLE İSİMLERİ İADE EDİLMELİ’

Konuşmasında, Erzurum’da Mahalle kültürünün hayati önemine de değinen Milletvekili Aydemir, kaldırılan mahalle isimleri ve mahallelerin yeniden ihyasını istedi. Milletvekili Aydemir, ‘Bu noktada özellikle çarpıcı bir örnek vereceğim, Bizim Erzurum’da 1500’lü yıllardan tarif bulan mahalle isimleri ceffelkalem bir gecede silindi atıldı. Bunu yapanları ben her zeminde kınadım, ayıpladım, vazife yapan bizim arkadaşlarımız da olsa. Bunun behemahâl düzeltilmesi lazım. Mahalle isimleri hakikaten çok çok önemli. Onun için burada bunu kayda geçiyorum ve sizden bu konuda yardım talep ediyorum. Yoksa gelecek nesillere ne kendimizi ne gönül adreslerimizi ne de ruhumuzu yapılandıran mekân ve alanları tanıtabiliriz. Hiçbir gökdelen ve site adı, ne mahallelerimizin ahengini taşır ne de bizi anlatır. ‘ diye konuştu.

‘BİZİM MEDENİYETİMİZ KÜLTÜREL DEĞERLERİMİZLE, MAHALLELERİMİZ VE KOMŞULUKLA VARDIR’

Aydemir Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı Bütçe görüşmelerindeki konuşmasını, ‘Bizi anlatmayan bizden değildir, kültürel değerlerimizi yok edecek medeniyet anlayışı bizim değildir. Bizim medeniyetimiz ancak ve ancak kültür değerlerimizle vardır ve var olacaktır. Bu noktada yine kadim bir kentin evladı olan Sayın Bakanımızın özel bir hassasiyet göstereceği ve konuyu Bakanlık noktasında değerlendirerek, gerekirse bir yasayla düzenleteceğine inancımız tamdır. Belki de biraz da kayıt altına almak için, hususen icbar etmek için ifade ediyorum bunu. Kuvvetle muhtemel burada herkes düşünceme de iştirak eder. Bakanlığımız bütçesinin hayırlı olacağını biliyorum, bereket getirsin inşallah diyorum.’ sözleriyle tamamladı.