Koronavirüs aşısı ile ilgili merak edilen sorular ve yanıtları
Tüm dünyada 1 milyon 300 bini aşkın kişinin ölümüne neden olan corona virüs (Covid-19) pandemisinine karşın başlatılan aşı çalışmalarından umutlandıran haberler art art arda geliyor.
Pfizer/BioNTech tarafından geliştirilen aşının yüzde 90’dan fazla koruma sağladığının duyurulmasının ardından ABD'li llaç devi Moderna da kendi aşısının yüzde 94,5 etkili olduğunu açıkladı. Söz konusu iki aşının da yıl sonunda önce kullanılmaya başlanacağı öngörülürken İngiltere ve ABD gibi pek çok ülke aşıların dağıtımı için çalışmalara başladı. Ancak, birçok insanın aklında hala potansiyel aşıya ilişkin çeşitli sorular ve endişeler bulunuyor.
Bilim insanları, corona virüse dair en çok merak edilen “Kanser hastaları corona virüs aşısı olacaklar mı?”, “Corona virüs aşısı hamilere ve doğmamış bebeklerine zarar verebilir mi?”, “Bağışıklığını baskılamak için ilaç kullanan hastalara corona virüs aşısı uygulanabilir mi?” ve “Covid-19’u yenen insanların aşı olmasına gerek var mı?” gibi soruları yanıtladı.
YÜZDE 90'DAN FAZLA KORUMA SAĞLADIĞI DUYURULAN İKİ AŞI VAR
ABD'li ilaç şirketi Pfizer’dan tarafından geçen haftanın başında yapılan açıklamada, Alman BioNTech firmasıyla geliştirilen deneysel corona virüs aşısının, klinik denemelerin son aşamasında başarılı olduğu duyuruldu. 43 binden fazla gönüllüyle yapılan çalışmanın ara verilerinde de aşının yüzde 90’dan fazla etkili olduğu görüldü. Bir milyon 290 binin aşkın kişinin ölümüne neden olan pandemiye karşı geliştirilen aşı çalışmalarında bir kilometre taşı olarak görülen sonuçlar tüm dünyada büyük yankı uyandırdı.
Bununla birlikte, ABD'li ilaç şirketi Moderna tarafından dün yapılan açıklamada, üretilen MRNA-1273 adlı Covid-19 aşısının yüzde 94,5 etkili olduğu açıklandı. Gelen ilk sonuçlara göre, 95 kişi içerisinden iki doz alan katılımcılardan sadece beş kişi hastalandı. Aşı aynı zamanda en ciddi corona virüs enfeksiyonlarını engelledi.
TÜM DÜNYADA DAĞITIM ÇALIŞMALARI HIZLANIYOR
Bu kapsamda İngiltere ve ABD, aşının onaylanması durumunda yıl sonundan önce vatandaşlarını aşılamaya başlayacağını duyurdu. Öte yandan, iki aşının ardından gelen olumlu sonuçlar nedeniyle tüm dünyada aşı çalışmaları ve tedariği için yapılan anlşamalar hız kazandı. Ancak, aşılama süreci ile ilgili belirsizlik ve insanların endişeleri sürüyor.
İşte corona virüs aşısı ile ilgili en çok sorulan sorular ve cevapları...
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ BASKILAMAK İÇİN İLAÇ KULLANANLAR CORONA VİRÜS AŞISI OLABİLİR Mİ?
Bilim insanları bağışıklık sistemini baskılamak için tedavi gören insanlara canlı aşıları önermiyor. Bunun nedeninin altında, canlı aşıların potansiyel olarak çok fazla çoğalabilen canlı ama zayıflatılmış bir virüs versiyonu içermesi yatıyor.
Fakat, Pfizer/BionTech, Moderna ve Oxford/AstraZeneca tarafından geliştirilen RNA ve DNA bazlı aşılarda, vorona virüsün canlı örneği kullanılmıyor. DNA ve RNA aşıları, insan vücudundaki spesifik bağışıklık hücrelerine yeni bir genetik materyal parçası ekleyerek çalışıyor.
Bu şekilde corona virüsü etkisiz hale getiren bağışıklık hücreleri daha sonra virüsün bir parçasını (antijen olarak bilinen bir alt birim) diğer bağışıklık hücrelerine tanıtıyor ve hastalıktan genel korunma sağlanıyor. DNA ve RNA aşıları, antijen sunan hücrelerin virüsün canlı versiyonunu emmesi ve parçalaması gerekmediği için bağışıklığa ilişkin sorun yaşayan insanlarda kullanılabileceği düşünülüyor.
Ancak, bilim insanları aşı olmadan önce bu tür tedavileri alan kişilerin kesinlikle doktora danışmasını tavsiye ediyor.