Kriz fırsatçılarına fırsat vermeyelim

Döviz artışından sonra ürünlere fahiş zam yapan işletmeler hakkında her gün onlarca şikayet aldıklarını belirten Tüketici Hak Arama Derneği Genel Başkanı Nihat Altay; "Bu işletmelerin mutlaka şikayet edilmesi gerekmektedir" dedi.

Altay, “Son zamanlarda ülkemizde meydana gelen ekonomik dalgalanmalardan dolayı mal ve hizmetlerde haksız kazanç sağlayan işletmeler hakkında aşırı şikayetler almaktayız. Döviz kurunu fırsat bilen pek çok market, şirket ve esnaf girdisi döviz üzerinden olmasa dahi bu dalgalanma ile fırsatçılık yapmaktadır. Otomobil tamircisinden, kuaförüne, salçadan, yumurtaya kadar yüzlerce şikayet aldığımız ürünlerin bazıları şöyledir. Bir ayakkabı mağazası döviz artışından önce 630 TL olan ayakkabı fiyatını dolar arttıktan sonra 1000 TL’ye çıkarmış. Tüm marketlerdeki deterjan ambalaj ürünlerinde aşırı zam şikayetleri alıyoruz. Türkiye’de özellikle Erzurum’da üretilen 0,5 litrelik suyun kolisi döviz arttıktan sonra 5 TL’den 9 TL’ye çıkmış. Tüm marketlerde bisküvi ürünlerinde fiyat artırımından dolayı çok şikayet alıyoruz. Özellikle büyük bir bisküvi firması da uyanık davranarak fiyat artırmayıp ürünün gramajını düşürmüş. Tüm marketlerde salça 3.45 TL’den 9 TL’ye çıkmış. Spor ürünleri satan bir mağaza 490 TL’ye sattığı ayakkabıyı döviz artışından sonra 999 TL’ye çıkarmış. Markası herkes taradından bilinen ve bayilerin 900 TL’ye sattığı sobayı, fabrika 1300 liraya göndereceğini belirtmiş. Yani bayi 900 TL’ye sattığı sobayı 1300 TL’ye alacak kârını koyup öyle satacak. Özel bir hastane operasyonel bütün fiyatlarını arttırmış. Doğum ücreti 1250 TL’den 2500 TL’ye çıkmış. Bu artışın nedeni sorulduğunda, dolar artışı olduğu belirtiliyor. Ulusal bir market Turkiye’de üretilen televizyonu döviz artışını gerekçe göstererek 1299 TL’den 1499 TL’ye çıkarmış. Toptancılar döviz arttıktan sonra ürünlerine yüzde 60’a varan zam yapmışlar. Kızartmalık yağ 100 TL’den 160 TL’ye, pasta yağı 52 TL’den 88 TL’ye çıkmış. Un üretimi yapan fabrikalarda un fiyatlarında yüzde 60’a varan zam yapılmış. Ayrıca 25 kğ susam 240 TL’den 400 TL’ye çıkmış. Plastik ürün satan bir firma plastik tabak ve çatalı 2.5 TL’den 5 TL’ye, pasta süslerini 7 TL’den 18 TL’ye çıkarmış. Bir kuaför döviz artışı nedeniyle saç kesimine yüzde 50 zam yapmış. Yumurtaya döviz artışından sonra yüzde 70’e varan zam yapılmış. Petrol ürünlerine zam geleceği duyumu alındığı zaman ofislerin sistem bozuk diye yakıt satmadığına dair şikayetler de almaktayız.

Buna benzer yüzlerce şikayet örneği yazabiliriz. Bu firma market ve mağaza isimleri bizde mevcuttur. Konuyla ilgili geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete’de yayımlanan, “Girdi maliyeti ve döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen bu durumlardan etkileniyormuş gibi hareket ederek tüketiciye sunulan mal veya hizmetin satış fiyatında haklı bir gerekçe olmaksızın artış yapmak” aldatıcı ticari uygulamalar arasına alınmıştır". Şeklindeki değişiklik gereği bu firmaların denetlenmesi için Ticaret İl Müdürlüğüne bildirimde bulunduk. Bazı gıda ürünlerini Türkiye’den elde ettiği un, maya ve su ile yapan firma yüzde 60’a yakın zam yapıyor. Yine Türkiye’de ürettiği domatesle salça yapan bir firma yüzde 100’e varan zam yapıyor. Bunun gibi kriz fırsatçılığı yapan firma ve işletmeleri tüketici derneklerine, Ticaret İl Müdürlüklerine, Alo 175’e yer ve ürün olarak bildirmek yeterlidir. Yapılan şikayetler incelendikten sonra fahiş zam yapanlar hakkında önce para cezası sonra da faliyeti durdurma ceza verilecek. Gerek kendi cebimizi korumak , gerek ülkenin zor günlerinde fırsatçılık yapanların ceza alması, gerekse bu fırsatçıların üreticiden mi yoksa satıcıdan mı kaynaklandığının ortaya çıkması açısından her tüketicin bu şikayetleri yapması gerekmektedir.” şeklinde konuştu.