Sigara bağımlılığındaki mitler

Psikiyatrist / Psikoterapist Yrd Doç. Dr. Emre Tan, sigara bağımlılığının fiziksel olduğu kadar psikolojik problemlere de zemin hazırladığını söyledi.

Doç. Dr. Tan, “Sigara, önlenebilir ölüm nedenlerinin başında yer almaktadır. Tüm dünyada her 5 ölümden 1 inde sigara sorumludur. Depresyon, pipolar bozukluk veya şizofreni gibi psikiyatrik rahatsızlığı olan hastalarda ise her 2 ölümün 1’inden sigara sorumludur” dedi.

Sigara bırakma tedavilerinde mutlaka psikiyatristlerden yardım alınması gerektiğini anlatan Doç. Dr. Emre Tan, “Çünkü fiziksel olduğu kadar psikolojik bağımlılık ile ilgili de hem bilgilendirici hem motivasyonel bağımlılık terapilerinin uygulanması başarı oranını arttırmaktadır. Sigara, psikiyatrik ilaçların pek çoğunun etkinliğini bozmaktadır. Kişi mevcut sıkıntısını aşmak için sigara tüketimini arttırmakta, fakat tedavi olmak için aldığı ilaçların da etkinliğini ve iyileşme ihtimalini farkında olmadan azaltmaktadır” diye konuştu.

Doç. Dr. Emre Tan, sigara bağımlılığı ile ilgili son yıllarda bilgilendirme çalışmaları yapılsa da toplumdaki, bazı yanlış düşünceleri şöyle sıraladı:

“Tek başına bırakabilirsin. Yapılan çalışmalarda herhangi bir tıbbi yardım almadan, sigarayı bırakma girişimindeki başarı oranının sadece yüzde 3 - 7 olduğu gösterilmiştir. Bu kadar düşük bir oranın olması bu rahatsızlıktan kurtulmak için, kişinin tek başına değil, tıbbi destekle birlikte yol almasını bir nevi zorunlu kılar. Tıbbi destekle sigarayı bırakma oranı yaklaşık 10 kat daha başarılı olur. Hazır olduğunda bırak; Hastaların sigara bırakmayı istediklerinde tedaviye başvurmaları gerektiği inancı yanlıştır. Kişi hazır olmasa da sigara zararlarıyla ilgili doğru bilgi verilmesi ve motivasyonel görüşmeler yapılması kişide bırakma isteği uyandırabilir. Ayrıca, Vareniklin, bupropiyon veya nikotin replasman tedavisi ile tedavi, hasta bırakma taahhüdü vermese bile sigara içmesi azaltabilir. İlaç tedavisi alan bir sigara bağımlısının, ilacı almayanlara göre daha fazla vazgeçmeye çalışması olasıdır. Elektronik sigara ile bırak; Elektronik sigaraların tedavi edici etkisi yoktur. Ayrıca içerdeki materyallere göre çok daha tehlikeli de olabilmektedir. Nargile veya ağızdan kullanılan diğer tütün ürünleri de dudak ve boğaz kanserlerinden pankreas ve karaciğer dahil pek çok organ harabiyetine neden olmaktadır. İlaçlar çok zararlı; Sigara bağımlılığında kullanılan ilaçların çok fazla zararlı olduğu veya o ilaçlarında başka bağımlılıklar oluşturduğu inancı yanlıştır. Doğru tetkiklerin yapılmasından sonra doktor gözetiminde kullanılacak ilaçların güvenli olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca nikotin yerine koyma tedavisinde kullanılan ürünler vücuda nikotini yavaş yavaş verdiğinden, sigaraya göre daha az bağımlılık yaparlar. Doktor gözetiminde 3 ila 6 ay kullanılmaları önerilir. Herkese aynı tedavi; Nikotin bağımlılığı için uygulanacak tedavi biçimi ve süresi kişiye özel olmalıdır. Bağımlılık derecesi yüksek olanlarda veya daha önce tek ilaç tedavisi ile sigarayı bırakamayanlarda kombine tedavinin yani birkaç tedavi unsurunun birlikte kullanılması planlanmalıdır. Özellikle farmakolojik ilaç tedavilerine ek olarak bağımlılık ile ilgili psikoterapilerin eklenmesi hem tedavi başarısını arttırmakta hem de sigaraya tekrar başlama riskini azaltmaktadır. Pek çok sigara bağımlısı, sigarayı bırakmak istiyor; ancak etkili tedavilerin olmadığını ve bırakamayacaklarını düşündüklerinden doktora başvurmuyorlar. Bu yüzden bu rahatsızlığın önlenebilir ve tedavi edilebilir olduğunu duyurmak ve toplumu bilinçlendirmek büyük önem taşımaktadır.”