Sivas'taki 4 bin 500 yıllık apartman sistemi

Sivas’ta 4 bin 500 yıl önce yapıldıkları düşünülen ve apartman sistemini andıran kaya mağaraları turizme kazandırılmayı bekliyor.

Sivas’a 60 kilometre mesafedeki Zara ilçesine bağlı Demiyurt, eski adı ile Tödürge köyünde bulunan yontma taş devrinden kalma mağaralar turizme kazandırılmayı bekliyor. Kültür Bakanlığı verilerine göre 4 bin 500 yıl önce yamaçlarda inşa edildiği düşünülen 100’e yakın mağara çok katlı sistemi ile apartman sistemini andırıyor. Yine Kültür Bakanlığı tarafından 1990 yılında tescil edilen mağaralar, aynı yıllarda 1. derece arkeolojik sit alanı ilan edilmiş. Mağaralarda yapılan yüzeysel incelemelerde mağara duvarlarında milattan sonda 3. yüzyılda çizildiği düşünülen dini motiflere rastlanılmış. Mağaraların bulunduğu yamaçlarda meydana gelen doğan çatlama ve kaya düşmelerinden dolayı bir çok mağara kapanmış durumda. Bölgedeki yaklaşık 4 bin 600 yıl önceki yaşantıya dair izler taşıyan mağaralarla ilgili günümüzde herhangi bir koruma, bakım ve araştırma çalışması bulunmuyor.

"Mağaralar incelensin"

Mağaraların bulunduğu Tögürge köye sakinleri, mağaraların her geçen gün doğal çevresel etkilerden dolayı tahrip olduklarını belirtip, mağaraların koruma altına alınarak turizme kazandırılmasını istedi. Köy sakinlerinden 72 yaşındaki Mehmet Bahattin Yılmaz, “Mağaralar hakkında net bir bilgi yok. Ancak uzmanlar bu mağaraları yontma taş devri insanlarının yaptığını ve buralarda yaşadıklarını tahmin ediyor. Bizim köyümüzün mazisi de Dodurga Türklerinden geliyor. Mağaralarda arkeolojik kazı çalışmasına girişildi ama akamete uğradı şu anda bir çalışma yok. Arkeolojik çalışmaların günümüzde yapılmasını isteriz. Eskiden bu mağaralar mahalle gibiydi. Şu an giriş çıkışlar kapandı. Çocukluğumuzda ise insanların yaşadığı odalar halinde bir mahalle gibiydi. Geçmişte mağaraların içine doğru bir derinlik vardı ama şu anda derinlik kalmadı” dedi.

Köy sakinlerinden 74 yaşındaki Mehmet Kızılırmak ise, “Çocukken bu mağaralarda gezerdik ve oynardık. Odalar kireçle sıvanmış bir haldeydi. Mağaralarda insanlar Yontma Taş devrinde ve Cilalı Taş devrinde oturmuşlar. Mağaralarda şu anda pek fazla derinlik yok. Önlerini mağaralar kesiyor. Birer oda yapılmış şekilde oturuyorlarmış. Biz o dönemlerden kalan bir şeyler bulmadık. İnsanların gelip görmelerini isteriz. Arkeolojik çalışmalar yapılmasını isteriz. Bu bölgenin turizme kazandırılmasını bekliyoruz” diye konuştu.