Tehlikeli üçlü: Sigara, obezite, stres
İç Hastalıkları, Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam eden sigaranın yanına obezite ve stres de eşlik ettiğinde tehlikeli bir üçlü oluştuğunu belirterek, bu üçlünün sadece ülkemizde değil tüm dünyada ortalama yaşam süresini geriye çektiği gibi yaşam kalitesini de düşürdüğünü bildirdi.
Sigara ve obezitenin oluşturduğu tehdidi Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine dikkati çekerek açıklayan Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, “WHO’ya üye ülkeler, 2020 yılı için 2012 yılında 6 ana hedef koymuştu. Bunların arasında, erken ölümlerin azalması, küresel sağlık hizmetlerinin desteklenmesi gibi hedefler yer alıyordu. Yapılan açıklamada, sigara ve obezitenin 2020 sağlık hedeflerine ilerlemede tehdit oluşturduğu bildirildi” dedi.
Dünyayı tehdit eden obezite ve sigaranın ülkemizde de halk sağlığını tehdit ettiğini belirten Prof. Dr. Yüksel Gümürdülü, buna bir de 'stres dahil olduğunda tehlikeli üçlünün ortaya çıktığını vurguladı. İstatistiksel verilerin sağlığın S.O.S’lerinin halk sağlığını nasıl etkilediğini gözler önüne serdiğini ifade eden Gümürdülü, şunları kaydetti:
“Tehlikeli üçlünün baş aktörü olan sigara kullanımı alınan tüm önlemlere ve yasaklara rağmen devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü, Amerikan Kanser Topluluğu ve Dünya Akciğer Vakfı'nın katkılarıyla hazırlanan Tütün Atlası'na göre Türkiye'deki erkeklerin yüzde 31'i tütün kaynaklı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitiriyor.Türkiye'de her yıl 83 bin 100 kişi sigara kaynaklı nedenlerle hayata veda ederken, 252 bin çocuk ve 14,5 milyon yetişkinin tütün ürünü kullandığı bildiriliyor."
Gümürdülü, İngiltere'de yapılan araştırmanın ise kanserin en önemli iki sebebinin sigara içmek ve obezite olduğu ortaya koyduğunu belirterek, “Amerika’da kilo verme programlarına yılda yaklaşık 30 milyar dolar harcandığı bildiriliyor. Bunlar obezitenin boyutlarını da kanıtlar rakamlardır” diye konuştu.
Stresin ise tüm toplumlarda görülmekle birlikte Türkiye’nin bu konuda başı çektiğinin yine istatistiklerle belirlendiğini vurgulayan Gümürdülü, “Amerikan kamuoyu araştırma kuruluşu Roper Starch Worldwide'ın 30 ülke arasında yaptığı araştırmada Türkiye stresli ülkeler arasında birinci sırayı aldı. Bu nedenle tehlikeli üçlü diye tanımladığımız sigara, obezite ve stresin neden olduğu hastalıklarda en riskli ülke konumundayız” dedi.
ÖNERİLER
Öncelikle sigaradan uzak durulmasını öneren Prof. Dr. Gümürdülü, Sağlık Bakanlığı’nın bu konuda etkin çalışmaları olduğunu, bunlardan faydalanılması gerektiğini belirtti.
Obezitenin sigara ile birlikte daha da tehlikeli boyut aldığını vurgulayan Gümürdülü, bu nedenle bu hastalık için en etkin yöntem olan cerrahi operasyonlar öncesinde sigara ile mutlaka vedalaşılması gerektiğini ifade ederek, “Çünkü, sigara kullanımı ameliyat esnasında ve daha sonrasında oluşacak komplikasyonların olasılıklarını arttırmaktadır. Sigara içeresinde bulunan zararlı kimyasallar damarlarda daralmaya dolayısıyla yaraların geç iyileşmesine neden oluyor” diye konuştu.
Stresle başa çıkmanın ise bazen mümkün olamadığına dikkati çeken Gümürdülü, şu uyarılarda bulundu:
"Zaman baskısı altında kalınca geçici olarak stres yaşanabilir. Bu tehlikeli, hatta kansere yakalanma riskini artıran bir faktör hiç değildir. Fakat, sürekli olarak psikolojik baskı altında stres yaşanırsa durum değişir. Sürekli stres hormonu salgılayan bir kişinin bağışıklılık sistemi çöker. O zaman sadece virüsler ve bakteriler kolayca hareket etmezler, kanser hücreleri de aynı şekilde kolayca oluşur. Sonuç olarak sağlıklı bir hayat için sigara içmeyin, zayıflayın ve stresten uzak durun."
